18 ve 19. Yüzyıl Türk toplumunun geçmişini, kültürünü ve yaşama biçimi ile teknolojisini yansıtan tarihi Safranbolu Meskenleri yüzyıllar geçmesine karşın özgünlüğünü muhafazaya devam ediyor.
“En düzgün korunan 20 kent” ortasında bulunan kentteki tarihi konutların temeli kayaya ulaşıncaya kadar kazılırken birbirinden bağımsız yapılan kısımları ve ‘çatkı’ denilen sistemle inşa edilme özelliği sayesinde sarsıntı üzere doğal afetlerden etkilenmesi engelleniyor.
Karabük Üniversitesi Başak Cengiz Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Aysun Özköse yaptığı açıklamada, “Son sarsıntılar bize Safranbolu üzere daha sağlıklı kentlere bakmamız gerektiğini hatırlattı” dedi.
“FACİA OLUŞTURMAZ, KAÇIŞ İMKANI FAZLADIR”
Çatkı sistemi hakkında bilgi veren Özköse, “Hafif bir sütun cinsiyle yapılmıştır. Ahşap çatkı sistemi rastgele bir yıpranma yahut göçmede daha az insan kaybını sağlar. Facialar oluşturmaz, kaçış imkanı fazladır. Yatay dikey güçlere sağlamdır. Yapının bir noktası ziyan görürse oburunu etkilemez. Ayakta kalır. Yüzlerce irtibat noktası vardır. Bunun en hoş örneği Safranbolu. Bu yalnızca imal sisteminden değil arazinin seçiminden de başlıyor. Büsbütün kayalık yere oturtuluyor” diye konuştu.
Başta Çankırı ile Safranbolu ve etrafında muhakkak yıllarda meydana gelen sarsıntılarda bu ahşap çatkı sistemiyle yapılan binaların ziyan gördüğünü lakin yıkılmadığını belirten Köse, “Tamamen iskambil kağıdı üzere göçmemiştir. Bu ahşap çatkı sistemini yapan ustaların inançlı bir biçimde yapmasıdır” tabirlerini kullandı.
“DEPREME DAYANIKLILIĞI TOPLANTILARDA ÖRNEK OLARAK VERİLMİŞTİR”
Depremlere karşı Safranbolu’daki sisteminin incelendiğini ve üzerinde çalışıldığını aktaran Özköse şunları söyledi: “Gerek Türkiye’deki üniversiteler tarafından gerekse başta Japonya olmak üzere Amerika ve başka Avrupa ülkelerindeki bilim adamları bilhassa zelzele konusundaki dayanıklılığı bilimsel toplantılarda ve yayınlarda da örnek olarak verilmiştir.”
0 Yorum