Görkem Konutçu – Hakan Akgün / Gaziantep’te tarihi ve kültürel yapılar da zelzelede ziyan gördü. Gaziantep Kalesi, Şirvani Camii, Kurtuluş Camii ve Ömeriye Camii üzere yakın vakitlerde restore edilen birçok yapıda hasar oluştu. Nurdağı ilçesinde yüksek bir zirvede yer alan Hz. Ukkaşe Türbesi’nde riskli görüldüğü için yine inşa edilen cami de büsbütün yıkıldı.
Gaziantep, tarihî ve kültürel mirası bakımından da kıymetli bir kent. Sarsıntı, bu kentte birçok tarihi mirasa da ziyan verdi. Kentin merkezinde yüksek bir pozisyonda, doğal kayalık bir höyük üzerinde yer alan kale, sarsıntıda ziyan gören yapılar ortasında.
Duvarlarda çatlak var
Yaklaşık 2 bin yıllık bir geçmişe sahip olan yapı, uzun yıllar boyunca onarım görmüştü. Zelzelede kalenin restore edilen birçok kısmı yıkıldı. Kalenin üst kısmındaki burçların yanı sıra alt kısımdaki duvarlardan da çok sayıda taş dökülmüş durumda. Kalenin etrafındaki yaklaşık 1.5 metre yüksekliğindeki duvarlara karşın yüksekten düşen birtakım taşlar kale dışına kadar ulaşmış. Ziyarete kapatılan kalenin yıkılmayan birtakım duvarlarında da büyük çatlaklar bulunuyor.
Gaziantep Kalesi’nin çabucak yanında bulunan Şirvani Camii de sarsıntıda hasar aldı. Birinci olarak 14-15. yüzyıllarda inşa edildiği düşünülen yapı, 2007 yılında bir onarım geçirmişti. Caminin minaresi sarsıntının tesiriyle büsbütün yıkıldı.
Depremden sonra hırsız
Kurtuluş Camii ise Gaziantep’te tarihi yapılar ortasında en çok hasar alanlardan biri. 19. yüzyılın sonunda kilise olarak inşa edilen ve daha sonra mescide çevrilen yapının kubbesi büsbütün çöktü, iki minaresi de yıkıldı. Cami, ziyan gören başka yapılar üzere ziyarete ve kullanıma kapatılırken hırsızların, mescitten güvenlik kameraları, ses sistemleri üzere birçok elektronik aygıtı çaldığı da öğrenildi.
12. yüzyıla uzanan tarihiyle Gaziantep’in bilinen en eski camii olan Ömeriye Camii’nin minaresinde de çatlaklar oluştu. Minaresinde Gaziantep savunmasından izler taşıyan cami 2006 yılında restore edilmişti.
13. yüzyılda inşa edilen Karagöz Camii de sarsıntının hasar bıraktığı bir diğer cami. Minaresi yıkılan caminin etrafı büsbütün kapatıldı.
Eyüboğlu Camii’nde de hasar dışarıdan görülmese de hasar tespit çalışmaları tamamlanıncaya kadar ibadete kapatıldı. Birinci olarak 14. yüzyılda inşa edilen, 2014 yılında da restore edilen caminin içerisinde yıkılan kısımlar olduğu belirtilirken, minaresinde de çatlaklar mevcut.
Türbede büyük yıkım
Depremin büyük yıkım yarattığı Nurdağı ilçesine bağlı Durmuşlar köyünde bulunan ve 400 kişilik bir cami, mesire yerleri, dükkânlar üzere yapıların yer aldığı Hz. Ukkaşe Türbesi’nde de cami ve türbe kısımları yıkılırken, dükkânlar da hasar gördü. Türbede enkaz altında kalan bir vazifeli de hayatını kaybetti. Çok yüksek bir zirvenin üzerine inşa edilen yapılarda, beş yıl süren onarım ve inşa çalışmaları yürütülmüş, türbe 2021 yılının sonunda tekrar ziyaret açılmıştı. Riskli görüldüğü için burada bulunan betonarme yapıların yerine taş yapılar inşa edilmiş, proje toplamda 92 milyon 300 bin TL’ye mal olmuştu.
Türbenin onarımı 2021 sonunda bitmişti.
Çadırlarda hayat sıkıntı kurallarda sürüyor
İslahiye ilçesinde irili ufaklı birçok çadır alanı bulunuyor, birtakım depremzedeler ise meskenlerinin yakınlarındaki çadırlarda barınıyor. Çadır kamplarında daima sirkülasyon var; bir mühlet çadırlarda kalanlar, daha sonra ekseriyetle öbür kentlere göç ediyor, ailelerinin ya da akrabalarının yanına gidiyor. İslahiye’den ayrılmayan depremzedelerin bir kısmı ömürlerini çadırlarda sürdürüyor. Meskenlerinin önünde kurulan çadırlarda kalanlar olduğu üzere kentin farklı bölgelerinde bulunan çadır alanlarında da çok sayıda kişi barınıyor.
İslahiye’de 10 çadırkent bulunurken, şu an kullanılmayan otogarda kurulmuş olan “Terminal Kampı” kentteki en büyük çadır alanlarından biri .
1600 depremzede
Terminal Kampı’nda 360 çadır bulunuyor. Çadırların yaklaşık 320’si dolu. Kamptaki çadırlardan 20’si kolluk kuvvetleri ve kampın tertibini sağlayan gönüllüler tarafından kullanılıyor. Bu kampta çadırlarda yaklaşık bin 600 depremzede barınıyor. Kampta daima bir sirkülasyon var. Bir mühlet çadırlarda kalanlar, daha sonra çoklukla diğer kentlere göç ediyor, ailelerinin yahut akrabalarının yanına gidiyor.
Kampta yemek hizmeti Mehmetçik tarafından sağlanırken, birtakım dernekler ve hayırseverler de yemek konusunda takviyede bulunuyor.
Kampta vazife yapan istekli grup, Katak Arama Kurtarma Derneği üyeleri. İslahiye’de derneğin tertibinde diğer çadır alanları da var. Gönüllüler, gün boyunca çadırları gezip depremzedelerin gereksinimlerini tespit ediyor, bunların temini için çalışıyor .
0 Yorum